AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
PAZARIN HÂKİMİ
Ülke, uluslararası eğitim pazarının en büyük oyuncusu. Son yıllarda payının bir kısmını kaybetse de hâlâ pazarın 4’te birine hâkim. Lisans programları genel olarak 4 yıl, 8 dönemden oluşuyor. Yıllık eğitim ücretleri devlet üniversitelerinde 15 bin, özel üniversiteler içinse 29 bin Dolardan başlıyor. Yurt ücretleri yıllık 11 bin, diğer yaşam giderleri için eyalet ve şehirlere göre değişmekle birlikte 12 bin Dolar civarında harcama yapmanız gerekiyor. ABD üniversiteleri için SAT sınavıyla birlikte dil yeterliliklerinin kanıtlanması gerekiyor. En düşük olarak IELTS’ten 6.0 ve TOEFL iBT’den 61 düzeyi gerek. Lisedeki not ortalaması da önemli bir kriter. 100’lük puan sisteminde mezuniyet ortalamanızın en az 65 olması bekleniyor. ABD üniversitelerinden kabul almak için YGS veya LYS sınavına girmek gerekmese de denklik için ihtiyaç duyulabiliyor. Bunlar dışında başvuru için finansal belgeler, referans mektupları, niyet mektubu da üniversitelerdeki ilgili birimlere ulaştırılmalı. Ülkede üniversiteler öğrencilere yarı zamanlı olarak çalışma izni veriyor. Ayrıca birçok üniversite Türk öğrenciler de dahil olmak üzere belli oranlarda burs veya geri ödemeli kredi imkânı da sağlıyor.
AVUSTURYA
DİL ŞARTI YOK
Türkiye’ye yakın Orta Avrupa ülkesinin eğitim dili, Almanca ve İngilizce. Lisans programları 3-4 yıl sürüyor. Devlet üniversitelerinin yıllık ücretleri 1.200, özel üniversitelerinse 10 bin Eurodan başlıyor. Yurt ücretleri yıllık 3 bin 500-5 bin Euro arasında değişiyor. Beslenme, ulaşım, sigorta gibi diğer yaşam masraflarının yıllık tutarı ise yaklaşık 5 bin Euro. Avusturya lisans eğitimi için öğrencilerin LYS sonucuyla Türkiye’de herhangi bir üniversiteye yerleşmeleri gerekiyor. Yalnızca yerleşilen ya da ona yakın bölümlerde eğitim alınabiliyor. Not ortalaması şartı aranmayan ülkede, dil koşulu da yok. Ön kabul almış öğrenciler, üniversite bünyesinde hazırlık eğitimine tabi tutuluyor. Uluslararası öğrencilere çalışma izni de veriliyor.
AVUSTRALYA
YGS-LYS ARANMIYOR
Türkiye’ye çok uzak olsa da, uluslararası öğrenci pazarının lider oyuncularından Avustralya’da lisans programları 3-4 yıl arasında değişiyor. Programlar bazen beş yıla uzayabiliyor. Yıllık öğrenim ücretleri 22 bin Avustralya Dolarından başlıyor. Yurt ücretleri yıllık 15 bin ile 20 bin Avustralya Doları civarında. Avustralya Konsolosluğu’nun belirlediği yaşam masrafı ise yıllık 19 bin 830 Avustralya Doları. Üniversiteye direkt giriş için IELTS 6-6.5 düzeyinde olmalı. Lise not ortalamasında ise 4’lük sistemde en az 2.5 aranıyor. Türkiye’de YGS veya LYS’ye girme şartı aranmayan Avustralya’da, öğrencilere çalışma izni de veriliyor. Ülkede üniversiteler ve bazı kurumlar burs imkânı da sağlıyor. Ancak bunlar Birleşik Krallık ve ABD’ye göre çok daha kısıtlı.
ALMANYA
LİDER ÜNİVERSİTELER, MAKUL MASRAF
Birçok İngilizce lisans ve yüksek lisans programı, lider üniversiteleri ve makul yaşam masraflarıyla Almanya kıta Avrupası’nda uluslararası öğrenciler için gözde bir ülke. Almanya’da lisans programları genel olarak 6-7 dönem sürüyor. Devlet üniversitelerinin ücretleri yıllık 500-700 Euro arasında. Bunun içinde öğrenci ulaşım kartı da bulunuyor. Devlet yurtları aylık 220- 350 Euro, özel yurtlarda ise bu fiyat artarak 400 Euroyu buluyor. Ülkede beslenme ve diğer ihtiyaçlar için bir öğrencinin aylık harcaması 250-400 Euro arasında. Ayrıca özel sağlık sigortası için de 30-60 Euro arasında bir harcama yapmak gerekiyor. Tüm masraflar üst üste konulduğunda aylık en azından 600 Euroluk bir miktarı gözden çıkarmak gerekiyor. Almanya diğer Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında, uluslararası öğrenciler için oldukça makul. Lisans düzeyinde eğitim almak için istenilen bölüm Türkiye’de kazanılmalı. Bu nedenle YGS-LYS sınavlarına girmek gerekiyor. Sadece 7 üniversite Almanca bilgisi olmadan şartlı kabul başvurusu alıyor. Bu öğrencilerden Almanca hazırlık eğitimini tamamlamaları bekleniyor. Bunun yanında adaylara vize başvurusu öncesinde en az ‘A1 Goethe-Sertifikası’ almaları tavsiye ediliyor. Doğrudan lisans eğitimi başvurusu için ‘DSH 2’, ‘TestDaf 4’, ‘Goethe C2’ sertifikalarından birine ihtiyaç var. Ayrıca bazı okullar, İngilizce yeterliliğiyle ilgili de belge talep edebiliyor. Almanya’da lise not ortalaması, çok önemli bir kriter. Lisans eğitimi başvuruları için en az 70, mühendislik bölümlerinde ise en az 75 isteniyor. Çalışma izni Almanca hazırlık eğitimi süresince yok. Lisans eğitimine başlandıktan sonra, eğitim dönemleri içinde, haftada 20 saat çalışma izni veriliyor. Almanya’daki devlet üniversitelerinin diplomaları dünya genelinde kabul gördüğü gibi AB ülkelerinde de tanınıyor. Öğrenciler, burs başvurularını hazırlığı geçtikten ve üniversite eğitimine başladıktan sonra yapabiliyor. Üniversiteler dışında da burs veren kurumlar bulunuyor.
KANADA
İNGİLİZCE VE FRANSIZCA AVANTAJI
Kuzey Amerika’nın gelişmiş ekonomisi, yükseköğretimde Toronto, British Columbia, McGill ve Montreal gibi üniversiteleriyle adından söz ettiriyor. Lisans eğitimi İngilizce ve Fransızca olarak veriliyor. Programlar, 3-4 ya da 5 yıl sürüyor. Devlet üniversitelerinin ücretleri yıllık 8 bin-50 bin; özellerinse 15 bin-45 bin Kanada Doları arasında değişiyor. Yurtlar için de ortalama yıllık 11 bin Kanada Dolarını gözden çıkarmanız gerekiyor. Yaşam masrafları içinse aylık en az 450 Dolara ihtiyacınız olacak.
Kabullerde not ortalaması öncelikli. Bazı üniversiteler için ortalama 100’lük sistemde 50 olsa da kimileri 95 ortalama da bile ek proje, çalışma talep edebiliyor. Bununla birlikte bazı okullar öğrencilerin SAT/ACT ya da YGS’deki akademik performansını da görmek isteyebiliyor. İngilizce için IELTS/ TOEFL/PTE/CAEL gibi sınavlara, Fransızca için ise DELF/DALF/TFI sonuçlarına bakılıyor. İngilizce’de hazırlık okumadan akademik programa başlamak için genellikle istenen sonuçlar IELTS’de 6.5, TOEFL’da 82. DELF B2 ise Fransızca programlar için talep ediliyor. Bazı bölümler için video mülakat, portfolyo ya da yetenek sınavı ayrıca talep edilebiliyor. Yasal olarak okul açıkken yarı zamanlı olarak haftada 20 saat çalışma izni veriliyor. Öğrencilerin akademik düzeylerine ve gereksinimlerine göre burs alma olasılıkları bulunuyor. Her geçen gün burs başvurusu yapan öğrenci sayısı artsa da, akademik düzeyi yüksek öğrencilerin bu şansı daha fazla. En düşük burs rakamı 500 Kanada Dolarından başlıyor ve 50 bine kadar çıkabiliyor.
POLONYA
DOĞU AVRUPA’NIN GÖZDESİ
Avrupa Birliği’ne (AB) girdikten sonra ekonomisi hızlı bir gelişme gösteren Polonya, yükseköğretimde makul ücretlerle kaliteli bir eğitim sunuyor. Lisans programları 3-6 yıl arasında değişiyor. Devlet üniversitelerinin yıllık ücretleri 1.000; özellerinse 3 bin Eurodan başlıyor. Yurtlar için yıllık yaklaşık 2 bin 500 ve diğer yaşam giderleri içinse 3 bin 500 Euroya ihtiyaç var. İngilizce seviyesi için minimum koşul, IELTS 6.0-6.5 ve TOEFL 80. Not ortalaması önemli, bölüme göre değişmekle beraber en az 60 ortalama bekleniyor. Hukuk, mühendislik, mimarlık bölümleri dışında Türkiye’de YGS veya LYS’ye girmeniz gerekmiyor. Uluslararası öğrencilere haftada 20 saat çalışma izni de veriliyor.
İSPANYA
YAŞANABİLİRLİĞİ YÜKSEK
‘Erasmus+’ çatı programında Türk öğrencilerin lisans değişim programlarında en çok tercih ettiği ülkede İspanyolca, İngilizce ve Katalanca dillerinde eğitim veriliyor. Lisans programları genellikle üç yıl sürüyor. Ancak mimarlık gibi programlarda süre uzayabiliyor. Devlet üniversitelerinin ücreti, AB üyesi olmayan ülke vatandaşları için yıllık ortalama 6 bin Eurodan başlıyor. Özellerde bu rakam 12 bin Euroyu buluyor. İspanya Avrupa’da makul yaşam masraflarıyla dikkat çekiyor. Yurt ücretleri yıllık 3 bin-5 bin Euro arasında değişiyor. Yaşam giderleri ise 3 bin Euro civarında. Yabancı dil seviyesi için IELTS- TOEFL, akademik düzeyi belirlemek için ise SAT veya ACT sınavları istenebiliyor. Bunların dışında bazı okullar, kendi sınavlarını yapıyor. Minimum yabancı dil düzeyi olarak IELTS sınavından 6.5 alınması gerekiyor. Adaylardan YGS’ye girmeleri de isteniyor. Ayrıca akademik geçmiş ve not ortalamasıyla referanslar da kabul aşamasında önemli kriterler arasında yer alıyor. Lisans boyunca yarı zamanlı çalışma şansı tanınıyor
BİRLEŞİK KRALLIK
12 BİN STERLİNDEN BAŞLIYOR
ABD’den sonra pazarın en büyük ikinci oyuncusu olan ülke Oxford, Cambridge ve University College London gibi lider üniversiteleriyle uluslararası öğrencilerin hayallerini süslüyor. Birleşik Krallık; İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda ülkelerinden oluşuyor. Bu nedenle öğrenim ücretleri ve yaşam masraflarında farklılıklar olabiliyor. Ülkede lisans programları üç yıl sürüyor. Çok az özel üniversite bulunuyor. Bunların ücretleri devlet okullarıyla aynı. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin dışından gelen uluslararası öğrencilerden daha fazla öğrenim ücreti talep ediliyor. Üye ülkeler ve vatandaşlar için yaklaşık 9 bin 500 sterlin olan öğrenim ücreti, diğerleri için 12 ile 25 bin sterlin arasında değişiyor. Yurtlar için yıllık 6-9 bin sterlinlik bir harcama yapmak gerekiyor. Diğer yaşam giderleri ise senelik en az 9 bin sterlin civarında. Yabancı dil seviyesi için IELTS sonucu isteniyor. Hazırlık eğitiminde minimum skor 5.5, lisans eğitimine başlangıç için ise 6.5 olmalı. Bununla beraber bazı okullar 7.5 da talep edebiliyor. Ayrıca hukukta ‘Lnat’, tıpta ‘Bmat’ veya ‘Ukcat’a girilmesi gerektiği gibi, belirli meslekler için ek sınavlar istenebiliyor. Not ortalaması da önemli bir kriter. Hazırlık için minimum 60 ve birinci sınıfa geçmek için 85 veya üzeri olması öneriliyor. Uluslararası öğrenciler, lisans eğitimi boyunca haftada 20 saat kadar yarı zamanlı çalışma iznine sahip. Akademik olarak başarılı öğrencilere zaman zaman küçük miktarlarda, kısmi burs imkânları sunuluyor.
BU ÜLKELERİ DE UNUTMAYIN
FRANSA: THE’nın dünya üniversiteleri sıralamasında ilk 200’de beş üniversiteyle temsil edildi. İngilizce programlar az olsa da, son yıllarda artıyor. Uluslararası öğrenciler, özellikle lisans eğitimi öncesinde Fransızca hazırlık okullarına gidiyor. Bunlar çoğunlukla ücretli.
İTALYA: Roma ve Napoli gibi önemli şehirlerde lisans programlarının ücretleri, yıllık 850 ile 1000 Euro arasında. Başta AB öğrencileri olmak üzere Scuola Normale Superiore di Pisa, Scuola Superiore Sant’Anna ve Bologna Üniversitesi gibi ülkenin lider yükseköğretim kurumlarında çeşitli burs imkânları da sunuluyor.
NORVEÇ: Lisans ve yüksek lisans programları ücretsiz. Ancak özellikle lisans eğitimi için adım atmadan önce Norveççe yeterliliğinizi geliştirmeniz gerekiyor.